NEDERLAND - Het toerisme groeit hard, zowel wereldwijd als in Nederland. Veiligheid, duurzaamheid en authenticiteit zijn de nieuwe sleutelwoorden voor ondernemers die willen overleven in de branche. Dat concluderen het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de World Tourism Organization (UNWTO) donderdag in een trendrapport over toerisme.
In samenwerking met NRIT Media en CELTH publiceren de instanties een toekomstperspectief voor bedrijven in de sector, zoals reisaanbieders, hotels en horeca, die rekening moet houden met de snelle veranderingen in de branche en de wereld. "De gastvrijheidssector maakt een enorme ontwikkeling door. Wereldwijd wordt één op de tien banen binnen de sector uitgeoefend", zeggen de instanties. "Ondanks, of misschien wel dankzij, deze groeicijfers kenmerkt de sector zich door een verschuiving: nieuwe partijen betreden de markt, verdienmodellen veranderen, digitalisering neemt een belangrijke plaats in en consumenten worden producenten."
In 2016 nam het aantal toeristen wereldwijd toe met 3,9 procent tot ruim 1,2 miljard. Het aantal buitenlandse toeristen in Nederland groeide in 2016 met 5,5 procent tot ruim 15,8 miljoen. Die groei zet dit jaar bovendien door, becijferen de instanties.
Vergrootglas
Het belang van de branche voor de economie zorgt er echter ook voor dat de bedrijven onder een vergrootglas liggen. Er is toenemende aandacht voor de negatieve gevolgen van toerisme, zoals gevolgen voor het klimaat en de drukte op toeristische hotspots.
Ondernemers moeten daarom veerkracht hebben en toekomstbestendigheid voorop stellen. Dat vraagt volgens de onderzoekers in de eerste plaats om inzicht in de sociale, economische en technologische ontwikkelingen. Ook vergt het nieuwe denkwijzen en oplossingen.
Volgens de onderzoekers hebben bedrijven in de sector te maken met drie drijvende krachten: een 'ongrijpbare' consument, een instabiele samenleving en een digitale disruptie. De toekomstbestendige ondernemer begrijpt zijn klant, biedt zekerheid en veiligheid en maakt effectief gebruik van nieuwe technologie.
Voorzichtige consument
De consument in de toerismesector leeft anno 2017 in een samenleving waar geweld, terrorisme en onvoorspelbaar en extreem weer aan de orde van de dag zijn. "Door de onrust trekt de consument zich meer en meer terug in de eigen beschermde omgeving, omringd met gelijkgestemden."
De onderzoekers zien dat toeristen zich verplaatsen van zuid naar noord. "De consument kiest nadrukkelijk voor bestemmingen met een stabiel imago, zowel daar waar het gaat om politieke als klimatologische stabiliteit."
De consument is niet alleen kritisch op veiligheid maar ook op de ambiance en authenticiteit en laat zich in de keuze voor een bestemming leiden door de actualiteit en de prijs. Koopbeslissingen worden daardoor sneller uitgesteld.
"Een deel van de consumenten zal drukke toeristische hotspots vanwege veiligheid en de hang naar rust zeer bewust mijden. Zij zoeken hun heil in omgevingen zonder prikkels en waar de tijd heeft stilgestaan."
Digitaal
De moderne consument winkelt bovendien online, wat hem of haar voor veel bedrijven ongrijpbaar maakt. "De consument heeft vaak een enorme kennisvoorsprong en weet daarmee producenten tegen elkaar uit te spelen voor de beste prijs en dienstverlening." Alleen bedrijven die zich op een bijzondere niche richten en persoonlijke service bieden, kunnen volgens het onderzoek nog voldoende marge pakken. Andere winnaars zijn bedrijven die hun eigen data weten om te zetten in bruikbare marketinginformatie. Volgens het onderzoek zijn er online maar enkele machthebbende bedrijven die toegang hebben tot de massa en de euro's binnenhalen. "De bedrijven die enkele jaren geleden hebben ingezet op digitaal leiderschap, zijn nu de grootverdieners." "De concurrentie is moordend te noemen", menen de onderzoekers. De consument heeft zoveel opties om zijn vrije dagen in te vullen, dat de strijd niet meer gaat om wie de euro's vangt, maar om wie de kostbare tijd van de klant wint.
Voorbereid
Een slimme ondernemer is op zijn of haar toekomst voorbereid, concluderen de onderzoekers. "Tref maatregelen die de weerstand van je bedrijf tegen veranderingen bevordert. "Wat betekent het voor je bedrijf als een toekomstscenario waarheid wordt?
Ondernemers in de toerismesector bogen zich voor het onderzoek over deze vraag. Ze formuleerden een aantal concrete acties die bedrijven kunnen ondernemen. Dat begint bij het creëren van authentieke belevingen, zeggen zij. Dit kan met het inschakelen van locals, het vertellen van echte verhalen en het op ontdekkingstocht sturen van klanten.
Ook kunnen aanbieders consumenten verleiden met stilte en structuur. Dit kunnen plekken zijn waar mensen tot rust kunnen komen met sporten en gezond eten, of waar geen internet is toegestaan. Samenwerking met lokale ondernemers die authentieke producten aanbieden, kan consumenten ook over de streep trekken.
Goede ondernemers zijn bovendien uitstekende gastheren en -vrouwen, die klantvriendelijkheid en service voorop stellen. Ondernemers doen er goed aan kennis te vergaren over hun klant of gast en te excelleren in hun service. "Overtref de verwachtingen van je gast. Goed is niet goed genoeg."