NEDERLAND - Staatssecretaris Knops overweegt een 'buitengewoon zware maatregel' in te zetten op Sint-Maarten. Het kabinet sluit niet uit dat het ingrijpt in de chaotische politieke situatie op Sint-Maarten. In het uiterste geval moeten de verkiezingen op het eiland, gepland voor januari, worden uitgesteld. Staatssecretaris Raymond Knops (CDA, koninkrijksrelaties) liet dat gisteravond doorschemeren in een debat met de Tweede Kamer.
Sint-Maarten werd begin september getroffen door de verwoestende orkaan Irma. Nu, twee maanden later, is het eiland in de ban van een politieke crisis. Vorige week stuurde het parlement premier William Marlin naar huis, omdat hij weigerde akkoord te gaan met de voorwaarden die Nederland stelt aan het leveren van enkele honderden miljoenen euro's voor de wederopbouw. Zo eist 'Den Haag' dat er een Integriteitskamer komt ter bestrijding van de corruptie. Nederland wil ook dat marechaussees de grensbewaking overnemen om te voorkomen dat illegalen het eiland betreden. Staatssecretaris Knops vertelde gisteren: "De Integriteitskamer, ik kan het niet vaak genoeg zeggen, is een absolute voorwaarde om financiële hulp te geven."
Nieuwe verkiezingen
Premier Marlin heeft direct na zijn val nieuwe verkiezingen uitgeschreven. SP-Kamerlid Ronald van Raak zei dinsdag: "Hij heeft daarmee eigenlijk een streek geleverd." Over twee maanden moeten de inwoners naar de stembus, tot die tijd is het onduidelijk met wie het Nederlandse kabinet zaken kan doen. Op het eiland worden de verkiezingen vooral als vervelend oponthoud gezien.
Het hoofd van het centrale stembureau op Sint-Maarten liet deze week weten dat verkiezingen op korte termijn onmogelijk zijn. Talloze huizen zijn nog beschadigd, sommige bewoners hebben zelfs geen adres. Nederland kan, met een beroep op het Statuut van het Koninkrijk der Nederlanden, ingrijpen op Sint-Maarten. Volgens Knops is dat wel 'een buitengewoon zware maatregel'. Sint-Maarten is immers een autonoom land binnen het koninkrijk, verkiezingen zijn in principe een binnenlandse aangelegenheid. Inmenging vanuit Nederland ligt gevoelig.
Knops wilde gisteravond niet vooruitlopen op zijn besluit. Hij heeft de gouverneur van het eiland gevraagd naar de 'praktische en juridische haalbaarheid' van verkiezingen in januari. De staatssecretaris verwacht dit weekend een antwoord van de gouverneur. "Daarna volgt het oordeel van het kabinet", zei Knops.
Wanneer de verkiezingen ook zullen plaatsvinden, Knops benadrukt dat 'elk kabinet op Sint-Maarten een gesprekspartner voor Nederland is'. Dat kan een interim-regering zijn die op dit moment in de maak is, maar ook het huidige demissionaire kabinet van Marlin. "We kunnen ons niet permitteren dat de wederopbouw onderdeel wordt van politieke spelletjes." De vrees van de Kamer is dat de hulp stil komt te liggen totdat er een nieuw, stabiel kabinet zit. Knops ziet dat risico ook. Hij roept de politici op het eiland op zo snel mogelijk akkoord te gaan met de voorwaarden die Nederland stelt aan het leveren van de wederopbouw-miljoenen. Dat is tot op heden nog steeds niet gebeurd.
De malaise op het eiland is nog altijd aanzienlijk. De storm heeft drie scholen zo zwaar beschadigd dat deze op dit moment niet in gebruik zijn. Van de ongeveer 8400 kinderen op het eiland volgen tussen de 450 en 600 leerlingen, twee maanden na de natuurramp, nog altijd geen onderwijs.