ZUID-KOREA - Zuid-Koreanen vrezen provocaties van de bezoekende Trump naar Noord-Korea. Ze moeten beide te vriend houden. De inwoners van de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul wonen vlakbij Noord-Korea, maar hebben bijna niets te zeggen over de moeilijke verhouding met dat land. De Amerikaanse president Donald Trump bezoekt vandaag hun stad en dat maakt de zorgen bepaald niet kleiner.
De nucleaire dreiging van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un is een van de belangrijkste onderwerpen tijdens Trumps reis door Oost-Azië. In Japan, Zuid-Korea en China, waar hij morgen naartoe gaat, staat de gespannen relatie met Pyongyang hoog op de agenda. En Trump, die Kim eerder al 'kleine raketman' noemde en dreigde met 'vuur en woede' en zelfs 'totale vernietiging', lijkt zijn toon niet te matigen.
Met harde retoriek is niets mis, zei de president tijdens zijn bezoek aan Tokio: 'Kijk wat er de afgelopen 25 jaar is gebeurd met zwakke retoriek'. Trump doelde op het beleid van zijn voorgangers, die te soft geweest zouden zijn voor Noord-Korea. Nu liggen volgens hem 'alle opties' op tafel. Juist gisteren kwam er in Washington een rapport uit van het Amerikaanse ministerie van defensie. Conclusie: de enige manier om een einde te maken aan het Noord-Koreaanse kernwapenprogramma is een Amerikaanse invasie, gevolgd door een grondoorlog.
Schrikbeeld
Voor veel Zuid-Koreanen is dit een schrikbeeld. De ouderen herinneren zich de Korea-oorlog, die in drie jaar tijd (1950-'53) bijna drie miljoen levens kostte. De jongeren zijn gewend aan het moderne leven in Seoul, waar meer dan 20 miljoen mensen wonen in een welvarende en hoogtechnologische samenleving. Op amper dertig kilometer van de grens kan het communistische noorden heel ver weg lijken.
Maar alle inwoners van Seoul weten wel dat hun stad als eerste onder vuur komt te liggen bij een oorlog met Noord-Korea. Daar staan grote aantallen raketten op de Seoul gericht en enkele drukken op Noord-Koreaanse knoppen kunnen leiden tot de verwoesting van de hoofdstad.
Veel Zuid-Koreanen vinden daarom dat het noorden voorzichtig benaderd moet worden. Ze zitten op een lijn met president Moon Jae-in, die sinds een half jaar aan de macht is. De progressieve Moon heeft tijdens de verkiezingscampagne gezegd dat hij de dialoog zal zoeken met Kim Jong-un en in Pyongyang op bezoek wil gaan. Maar eenmaal aan de macht realiseerde hij zich dat hij, net als zijn voorgangers, niet om de Amerikanen heen kan.
Het Amerikaanse leger heeft grote bases in Zuid-Korea, met in totaal 29.000 militairen. Bovendien heeft Washington het laatste woord in militaire zaken. De vroegere Amerikaanse generaal Richard Stilwell noemde deze afspraak 'de meest opmerkelijke concessie van soevereiniteit in de hele wereld'. Feit is dat de Zuid-Koreanen destijds weinig keus hadden.
Demonstreren
Dat gevoel overheerst nog steeds in Zuid-Korea: de Amerikanen zijn er om het land te beschermen, maar zij kunnen ondertussen doen en laten wat ze willen. En nu, met de onvoorspelbare en prikkelbare Trump als opperbevelhebber, maakt dat veel Zuid-Koreanen zenuwachtig. "Ik ben bezorgd over wat president Trump hier gaat zeggen en de Noord-Koreaanse militaire provocaties die erop kunnen volgen", zegt de 36-jarige Park Geun-young op de website van dagblad Korea Herald. De krant peilde de stemming over Trumps komst onder de bevolking.
Sommige Zuid-Koreanen leggen zich er niet bij neer en gaan demonstreren tegen wat zij zien als de Amerikaanse overheersing. "De verhouding tussen Korea en de VS is een verstoord bondgenootschap omdat we in geen enkele situatie 'nee' kunnen zeggen tegen de VS", zegt Seo Eun-hwa, een 46-jarige vrouw die tegen Trump ging demonstreren. Jung Young-sup, leider van de organisatie Solidariteit voor Sociale Vooruitgang gaat verder: "Trump vertegenwoordigt haat, discriminatie, conflicten en confrontatie."
Maar ook voorstanders van de Amerikaanse aanwezigheid in het land en medestanders van Trump gaan de straat op. "De VS hebben ons al zeventig jaar geholpen", zegt de 87-jarige Hong Tae-joon, die in de Korea-oorlog vocht. "Het bondgenootschap van Korea en de VS is de enige manier om te voorkomen dat Zuid-Korea straks onder een communistisch regime valt."
Veel jongeren zijn minder uitgesproken. Zij willen wel vasthouden aan de nauwe relatie met de VS, maar kijken ook naar China. Dat buurland versterkt zijn invloed in Oost-Azië en heeft ondertussen nog altijd banden met Pyongyang. Volgens Jung Gu-hoon (30) wordt het pas problematisch als de Koreaans-Amerikaanse alliantie de relatie met China zou schaden. "Dat zou tegen onze belangen ingaan."