KENIA - De Kenianen gaan donderdag opnieuw naar de stembus. De onrust is groot, evenals de kans dat de zittende president wint.
“We transformeren ons tot een verzetsbeweging.” Met die woorden van de Keniaanse oppositieleider Raila Odinga liepen de toch al forse spanningen rond de presidentverkiezingen nog hoger op. Odinga riep onder groot gejuich zijn aanhangers op alle regeringsinstellingen te boycotten evenals alle bedrijven die gelieerd zijn aan de regering.
Hij noemde de verkiezingen van donderdag - geboycot door de oppositiepartijen verenigd in NASA – een ‘staatsgreep’. Wel vroeg hij zijn aanhangers de grondwet te respecteren en de stembusgang vredig te laten verlopen. “De regering heeft de politie ingezet om demonstranten te doden”.
Op de sociale media leefden zich direct aanhangers van president Uhuru Kenyatta uit. Kelanjin Maumau schreef op Twitter: “Nu is NASA officieel een terroristische organisatie.” Of het predikaat ‘verzetsbeweging’ in de meest negatieve betekenis moet worden gezien zal de komende weken blijken.
Onregelmatigheden
Het langgerekte drama rond de presidentsverkiezingen, die Kenyatta met een fors verschil won van Odinga, begon in augustus toen het hooggerechtshof de verkiezingsuitslag annuleerde. De kiescommissie IEBC zou zich schuldig hebben gemaakt aan onregelmatigheden. Odinga besloot niet mee te doen aan de herhaling omdat de IEBC onvoldoende werk had gemaakt van de veranderingen die NASA had geëist.
Kenianen zijn uitgeput door de opruiende taal en dreigementen van Kenyatta, Odinga en hun aanhangers. De onzekerheid of de verkiezingen wel zouden plaatsvinden duurde tot vanmorgen. Toen moest het hooggerechtshof uitspraak doen in een zaak die was aangespannen door drie burgerrechtenactivisten.
Zij wilden de verkiezingen uitstellen omdat het politieke klimaat geen geloofwaardige stembusgang mogelijk zou maken. Maar er waren slechts twee van de zeven rechters beschikbaar en die konden geen vonnis vellen bij gebrek aan een quorum.
Philomena Mwilu, de adjunct-opperste rechter had zich verontschuldigd omdat haar chauffeur de dag eerder was beschoten en zwaargewond in het ziekenhuis moest worden opgenomen. De rechter zat zelf op dat moment niet in de auto.
Volgens ooggetuigen was het een doelgerichte aanslag, gepleegd door twee mannen op een brommer. Twee andere rechters waren ziek en voor behandeling in het buitenland, de rest had weinig geloofwaardige excuses. Kenianen vragen zich af of en in hoeverre de rechters door de regering zijn geïntimideerd. Tenslotte had president Kenyatta nadat het hooggerechtshof de verkiezingen van augustus had geannuleerd gezegd dat hij ‘justitie zou fixen’.
De verkiezingen hebben door al het geharrewar veel aan betyrouwbaarheid ongeboet. Vorige week zei het hoofd van de verkiezingscommissie Wafula Chebukati dat hij geen geloofwaardige verkiezingen kon garanderen. Hij zei dat nadat IEBC-lid Roselyn Akombe naar de VS was gevlucht omdat ze voor haar leven vreesde.
Vandaag verklaarde Chebukati evenwel dat er ‘veranderingen zijn doorgevoerd’ die hem hoop hebben gegeven dat geloofwaardige verkiezingen nu wel mogelijk zijn.
Kenyatta zal zeker winnen, al was het maar dankzij de boycot. Maar zijn zege zal aan glans verliezen doordat de opkomst van de kiezers naar verwachting laag zal zijn. Hoe dan ook zal het verkiezingstheater een schaduw werpen over zijn tweede termijn als president.