SPREEKSTUK – 01 februari 2017
Onderwerp: Ontwerp wet BEDRIJVEN EN BEROEPEN ALGEMENE INFORMATIE
De Kamer van Koophandel en Fabrieken is op 30 november 2016 uitgenodigd door DNA om dit ontwerp te bespreken tijdens een workshop.
INLEIDING
Wie een onderneming wil vestigen is in principe vrij een keus te maken tussen de verschillende ondernemingsvormen. Precies zo, is met ook vrij te kiezen welke economische activiteit(en) men wenst te ontplooien, mits men voldoet aan de gestelde eisen in specifieke gevallen. De Handelsregisterwet schrijft voort dat een onderneming binnen een bepaalde termijn moet zijn ingeschreven. Voor bepaalde bedrijven en beroepen zijn er geen vergunningen vereist, voor anderen zijn er wel vereist. Bij vergunning plichtige bedrijven en beroepen moet er eerst een vergunning worden overgelegd, waarna men inschrijving kan overgaan in het handelsregister. Het Decreet Vergunningen Bedrijven en Beroepen en het Staatsbesluit, Besluit Vergunning plichtige Bedrijven en Beroepen zijn van belang in dit kader. Bedrijfsvergunningen voor het ontplooien van economische activiteiten worden op grond hiervan verstrekt.
1. WAT WORDT BEOOGD MET DIT WETSONTWERP?
De bedoeling van deze conceptwet is om het van ouds bestaande stelsel van het verboden zijn ten aanzien van de bedrijfsuitoefening, met de daaraan gekoppelde vergunningverlening zoveel als mogelijk te vervangen door een stelsel van vrije bedrijfsuitoefening, echter met zodanige waarborgen ten aanzien van de belangen van de consument en het algemeen belang. Dit ontwerp dient ter vervanging van het decreet Vergunningen Bedrijven en Beroepen. Kortom, de bestaande regels met betrekking tot de vergunningverlening zullen zoveel als mogelijk worden vervangen door nieuwe regels.
2. WAT IS DE AANLEIDING HIERTOE? (Red. tot het vervangen van de bestaande regels)
De belangrijkste overweging is dat het Decreet vergunning plichtige Bedrijven en Beroepen niet meer geheel aansluit bij de eisen van de tijd.
- Na de inwerkingtreding van het Decreet Vergunningen Bedrijven en Beroepen zijn de ontwikkelingen in de wereld niet blijven stilstaan. Hierbij valt te denken aan de toetreding van Suriname tot de Wereld Handels Organisatie (WTO) in 1996 en het lidmaatschap van de Caricom, welke een positieve uitwerking hebben gehad op de economische bedrijvigheid in Suriname.
- Ter implementatie van de regels van de Wereld Handels Organisatie (WTO) voor internationale handel zal Suriname in het bijzonder de opheffing van restricties bij het vestigen van bedrijven en het uitoefenen van beroepen ter hand moeten worden genomen.
- Internationaal wordt steeds de nadruk gelegd op competenties, kwaliteit en de snelheid van besluitvorming vanwege het feit dat de toegang tot kapitaal, technologie, arbeid en markten veel complexer is geworden. Dit heeft tot gevolg dat het geldend negatief stelsel voor bedrijfsuitoefening omgevormd wordt tot een positief stelsel, waarbij minder de nadruk wordt gelegd op het hebben van een vergunning, maar meer op de naleving van voorwaarden door bedrijven en beroepsbeoefenaars.
- In overweging nemende dat we nu leven in een wereld waar het concurrentievermogen van bedrijven bepalend is voor overleving, snelheid om te opereren en om strategische besluiten die genomen moeten worden zeer belangrijk zijn, het niet bevorderlijk is dat de gemiddelde wachttijd voor bedrijfsvergunning 3 á 4 maanden is. Deze lange wachttijd wordt beschouwd als een bedreiging voor het concurrentievermogen van de Surinaamse ondernemingen en als natie in een globaliserende wereld.
- Het is van belang dat Suriname versneld groeit tot een opkomende markt, temeer daar het land bezig is te integreren in Zuid Amerika waar vele landen op dit stuk reeds een voorsprong hebben. Met het staatsbesluit van 27 mei 2011 is de eerste stap gezet voor beperking van de aantal vergunning plichtige bedrijven.
3. HOE ZAL DE UITOEFENING VAN BEDRIJVEN EN BEROEPEN GESCHIEDEN VOLGENS HET CONCEPT?
Het uitoefenen van bedrijven en beroepen is in beginsel vrij, behoudens het bepaalde en voor zover bij of krachtens enige andere wet niet anders is bepaald. Bij staatsbesluit kunnen personen worden aangewezen die belast zijn met het toezicht op de naleving van deze wet. Er kan bij of krachtens een staatsbesluit een lijst worden vastgesteld, waarbij bedrijven en beroepen worden ingedeeld in één of voor zover nodig meer van de volgende categorieën:
- bedrijven en beroepen die verboden zijn;
- bedrijven en beroepen waarvan een vergunning is vereist voor de uitoefening daarvan;
- bedrijven en beroepen waarvan voor de uitoefening daarvan een of meer certificaten, diploma’s en/of technische voorschriften vereist zijn;
- bedrijven en beroepen waarvan de uitoefening verboden is in aangewezen gebieden of beperkt is tot de door de Minister aangewezen gebieden.
- Bij eventuele wijziging in indeling van een bedrijf of beroep in een andere categorie worden bij staatsbesluit voorschriften vastgesteld om de overgang zoveel mogelijk geleidelijk te laten geschieden. Tevens moet er een overgangstermijn worden
vastgesteld, waarna de uitoefening van het bedrijf of beroep volgens de gewijzigde indeling dient te geschieden.
Een belangrijk kenmerkt bij de invoering van het nieuwe stelsel is, dat de overheid de bevoegdheid bezit om bij staatsbesluit voor specifieke soorten van bedrijven en beroepen, specifieke regels vast te stellen. Naleving van de toepasselijke voorschriften is immers net zo goed gewaarborgd bij een soepelere regelgeving.
VERGUNNINGVERLENING
4. WIE IS BEVOEGD EEN VERGUNNING TE VERLENEN EN WIE KUNNEN DE AANVRAGERS ZIJN?
De directeur van het Ministerie van Handel en Industrie is de autoriteit. De aanvragers kunnen volgens het ontwerp zijn:
- een natuurlijke persoon die ingezetene is van de Republiek Suriname of staatsburger van een van de andere lidstaten van de Caribische Gemeenschap (Caricom);
- een rechtspersoon. In dat geval geldt wel als voorwaarde dat eventuele technische voorschriften worden nageleefd en aan eisen van vakbekwaamheid wordt voldaan door iemand die aan de rechtspersoon verbonden is, hetzij als bestuurder hetzij als werknemer.
- een bij staatsbesluit aangewezen persoon of samenwerkingsvorm, met inachtneming van een ten aanzien van de Republiek Suriname in werking getreden verdrag.
5. HOE LANG KAN HET DUREN ALVORENS DE AANVRAGER ZOU KUNNEN BESCHIKKEN OVER OVER EEN GELDIGE VERGUNNING?
Er is een moment waar een aanvraag wordt gedaan. De vergunningsaanvraag moet binnen 7 dagen nadat het is ingekomen door de
directeur bekend gemaakt. De bedoeling hiervan is dat personen die bedenkingen hebben met betrekking tot het verlenen van de vergunning, bevoegd zijn deze binnen 14 dagen na de bekendmaking bij de directeur hun bezwaar kenbaar te maken. Behalve als het gaat om een bedrijf of beroep die die gevestigd zal worden in een speciaal daartoe aan te wijzen omgeving, dan wel voor de uitoefening van een bedrijf of beroep die geen bijzonder gezondheids- en/of milieu risico oplevert voor de omgeving.
Als steeds wordt uitgegaan van het uiterste, nl. dat de publicatie op de 7 dag heeft plaatsgevonden en het bezwaar op de 14de dag na de publicatie is gemaakt, dan kan geconcludeerd worden dat men al 21 dagen verder is. De beslissing op een vergunningaanvraag wordt binnen 14 dagen na publicatie genomen, volgens het concept. Rekening houdende met de termijnen zou een besluit genomen kunnen worden na 35 dagen na de indiening. Als er verder geen bezwaren zijn en men voldoet aan de gestelde vereisten, zou men na de 35 dagen een besluit moeten zijn genomen.
Indien na die 35 dagen er geen besluit is genomen, kan de aanvrager per aangetekend schrijven aan de Directeur het verzoek doen de aanvraag af te handelen, waarop binnen 14 dagen na ontvangst van het document beslist moet worden door de directeur.
En nu komt het, de Kamer heeft zich ervoor sterk gemaakt om indien na 49 dagen er geen besluit genomen is en er is geen sprake van een ingediende bezwaar, de aanvraag automatisch goedgekeurd dient te worden.
6. Wat is de geldigheidsduur van een vergunning volgens de conceptwet?
De bedrijfsvergunningen zullen voor een periode van 05 jaren verstrekt worden. En kan op verzoek verlengd worden na het verstrijken van die 5 jaren en kan met gelijke termijn worden verlengd. Echter geldt als voorwaarde dat de verlenging dient te geschieden binnen 3 maanden voor dat deze vervalt.
7. Vergunningen worden verstrekt onder bepaalde voorwaarden. Als de aanvraag aan de directeur wordt gedaan, mag ik veronderstellen dat hij die vergunningsvoorwaarden vaststelt?
Volgens de conceptwet worden de algemene en bijzondere vergunningsvoorwaarden vastgesteld door Minister van Handel en Industrie. De conceptwet geeft wel dwingend aan dat de vergunning op naam van de aanvrager gesteld moet worden, hetgeen betekend dat de vergunning persoons gebonden is. Indien de aanvrager een rechtspersoon is wordt de vergunning verleend aan de rechtspersoon.
8. Als ik u goed begrijp kan het bedrijf of beroep niet door derden worden uitgeoefend?
Ten aanzien van uitoefening door derden geeft het concept aan dat het verboden is, dat anderen dan de vergunninghouder voor eigen rekening en risico het bedrijf of beroep kan uitoefenen. De directeur kan evenwel, indien daartoe gronden aanwezig zijn, of op schriftelijk verzoek een belanghebbende toestemming verlenen dat de vergunning op naam van een derde wordt gesteld, of dat het bedrijf of beroep in gemeenschap met derden wordt uitgeoefend. De vergunning heeft tot nu toe (dus conform de geldende wetgeving) een strikt persoonlijk karakter. In het kader van bevordering van de continuïteit van het ondernemen, wordt thans de mogelijkheid geschapen dat bij overdracht of vererving van de onderneming de verleende vergunning blijft of tijdelijk blijft
voortbestaan.
9. Onder welke omstandigheden kan een vergunning vervallen?
Een vergunning vervalt bij:
a) Overlijden of ontbinding van de huwelijksgoederengemeenschap van de natuurlijke persoon;
b) ontbinding, juridische fusie of splitsing van de rechtspersoon
c) overdracht van het bedrijf of beroep
d) verhuizing, indien het betreft een plaatsgebonden bedrijf of beroep met dien verstande dat in de gevallen als bedoeld in lid 1 sub a en b de vergunning van rechtswege tijdelijk wordt voortgezet voor een periode van zes (6) maanden. Bepaalde vergunningen kunnen locatie/plaats gebonden zijn. Indien men van locatie verandert moet daarom een nieuwe vergunning worden aangevraagd. Bij plaatsgebonden vergunningen wordt voorafgaand aan de vergunningverlening nagegaan of die locatie aan bepaalde eisen voldoet. Er wordt buurtonderzoek verricht. Besluit men te verhuizen, dan zal men opnieuw onderzoek doen met betrekking tot de nieuwe locatie.
10. Wanneer kan een vergunning worden ingetrokken?
Een vergunning kan worden ingetrokken:
- bij het niet nakomen van de in de wet gestelde voorwaarden
- niet opvolgen van aanwijzingen (bindende aanwijzingen bij overtredingen) zoals aangegeven in de wet. Hier gaat hier o.a. om het gehandeld hebben in strijd met de wet en dat de directeur een onderzoek kan laten instellen.
- verstrekken van onjuiste gegevens bij de aanvraag. Er moet ook rekening worden gehouden met bestuurlijke boetes aan de hand van de ernst van de overtreding. Verder is het goed om op te merken dat deze wet aansluit op moderne wijze van
communicatie en opent de mogelijkheid voor elektronische mededelingen. Na de inwerkingtreding van deze wet, zal het decreet Vergunningen Bedrijven en Beroepen worden ingetrokken.
Paramaribo, 01 februari 2017
Baboelal, Widjindra