Eigen baas zijn betekent meer vrijheid. Om te doen wat je leuk vindt, je eigen tijd in te delen en zelf je werkplek en klanten te kiezen. Maar zelf alles moeten regelen is niet altijd gemakkelijk. In deze reeks geven zelfstandige ondernemers en vakbond FNV Zelfstandigen tips. Dit keer: succesvol ondernemen op de lange termijn.
De belangrijkste eigenschap van een ondernemer is eigenaarschap, zegt Oscar Bulthuis. Hij begeleidt starters en ondernemers die zijn vastgelopen. "Jij wil als ondernemer iets, dat betekent dat je dat ook zelf moet regelen. Je kunt nooit in de slachtofferrol kruipen. Niemand gaat het immers voor je oplossen, jij bent verantwoordelijk."
Bulthuis ziet het regelmatig; een ondernemer die voor zichzelf begint en een aantal klanten meeneemt vanuit zijn vorige baan. "Dan heb je al meteen werk en bestaat het risico dat je achterover gaat leunen." Is de opdracht klaar, dan houdt het werk opeens op omdat je de afgelopen maanden 'niet gezaaid hebt'. "Blijf daarom tijd investeren in het zoeken naar potentiële klanten."
Een gedegen administratie is voor een ondernemer essentieel, benadrukt beleidsadviseur Florian de Jager van FNV Zelfstandigen. "Zorg bij voorkeur dat je voor de start van je eigen bedrijf een administratiesysteem ontwikkelt dat bij jou en je onderneming past."
“Boekhouden is bijzaak, al moet je het natuurlijk wel goed regelen.”
Oscar Bulthuis, begeleidt starters en ondernemers
Bulthuis is iets minder strikt als het aankomt op de administratie. "Zorg als ondernemer eerst maar eens dat je geld verdient, dat is al lastig genoeg. Boekhouden is bijzaak, al moet je het natuurlijk wel goed regelen."
Komt er al wat geld binnen en heb je zelf niets met de administratie, dan adviseert Bulthuis een boekhouder in de arm te nemen. "Die verdient zichzelf terug. Vaak heeft zo'n boekhouder een app waarbij je bonnetjes en facturen kunt inscannen. De boekhouder doet dan het inboeken. Dat laatste, lastige stukje heb je dan geregeld, voor maar een paar tientjes per maand."
Een goed idee of een leuk product levert niet automatisch klanten op. "Het is een bekende valkuil", zegt Bulthuis. "Iemand bedenkt iets leuks, vraagt vrienden en kennissen wat ze ervan vinden en ze bouwen een website om hun product of dienst te verkopen. Maar vervolgens blijkt er toch geen markt voor te zijn." Onderzoek dus eerst of je product gaat verkopen en stop tijd in het werven van klanten.
Beleidsadviseur De Jager raadt ondernemers aan om hun financiën en de fiscale gevolgen in het oog te houden. "Als je bijvoorbeeld 120 euro omzet maakt, is dat bedrag niet volledig van jou. Houd daar rekening mee, zet een deel apart, want over een deel van dat geld moet nog omzet- en inkomstenbelasting worden betaald."
“Breng de discipline op om tijd te steken in acquisitie, het updaten van je website of het bijspijkeren van je kennis.”Oscar Bulthuis, begeleidt starters en ondernemers
Let als ondernemer bovendien op de omzet én de kosten. De Jager: "We zien bijvoorbeeld dat sommige ondernemers een heel duur kantoor hebben, terwijl dat niet past bij hun financiën." De financiën moet je zo veel als mogelijk paraat hebben. "Als je dit ingewikkeld vindt, dan kan je een boekhouder of belastingadviseur inhuren. Maar je kunt natuurlijk ook eens vragen aan medeondernemers hoe zij dit aanpakken."
"Trek nieuwe klanten aan op een manier die bij jou past", raadt Bulthuis aan. "Veel ondernemers zijn introvert. Dat past juist goed bij business-to-businessacquisitie. Bedrijven vinden een persoonlijk, rustig gesprek vaak prettiger dan een schreeuwerige verkoper." En heb je niets met sociale media, dan moet je je afvragen of het absoluut noodzakelijk is om een Instagram-account bij te houden.
Werk niet te lang, maar ook niet te kort. Ondernemen is soms hollen en stilstaan. "Als je even geen opdrachten hebt, loop je het gevaar dat je gaat rondlummelen", zegt Bulthuis. "Breng dan de discipline op om tijd te steken in acquisitie, het updaten van je website of het bijspijkeren van je kennis."
Tegelijkertijd ziet hij soms ondernemers in de horeca die zeventig tot tachtig uur per week bezig zijn. "Zij gaan maar door en worden een slaaf van hun eigen bedrijf." Neem ook de tijd om te bedenken welke kant je bedrijf opgaat en wat je wel en vooral ook niet wil.
"Bedenk iets wat op de langere termijn geld oplevert, zonder dat je er veel tijd mee kwijt bent", zegt Bulthuis. Een kapper kan bijvoorbeeld, naast het knippen van klanten, ook producten verkopen. "Zo verdien je meer aan een klant, terwijl je nauwelijks meer tijd kwijt bent."
Schaalvergroting is ook mogelijk. "Mijn zoon geeft bijvoorbeeld een-op-een bijles voor 10 euro per uur. Als hij drie scholieren tegelijk les zou geven voor 5 euro per uur, verdient hij 5 euro meer." Door naast 'uurtje-factuurtje' ook met andere dingen geld te verdienen, stel je je als ondernemer minder kwetsbaar op, aldus Bulthuis.