De automatische versnellingsbak was lang voorbehouden aan Amerikaanse auto's of modellen uit het topsegment. De laatste jaren vind je de automaat ook in modale auto's. Volkswagen heeft inmiddels besloten om vanaf 2023 de toepassing van de handgeschakelde versnellingsbak af te bouwen. Zijn de dagen van de handbak geteld?
Afgelopen vrijdag gonsde het van de geruchten in Duitsland. Volgens vakbladen en landelijke media zou Volkswagen over twee jaar willen beginnen met het uitfaseren van de handgeschakelde versnellingsbak. De nieuwe Tiguan SUV, die voor 2023 gepland staat, zou het eerste model moeten worden dat alleen nog maar met automaat leverbaar is.
Dat zou vervolgens ook moeten gelden voor elk nieuw model dat vanaf dat moment op de markt komt. Vanaf 2030 zal er in de voor Volkswagen belangrijke verkoopgebieden, denk aan China, de Verenigde Staten en Europa, geen handbak meer te krijgen zijn. De Nederlandse Volkswagen-importeur Pon bevestigt tegenover NU.nl dat het Duitse merk inderdaad van de handbak afstapt. Naast de Tiguan zal ook de nieuwe Passat straks alleen nog maar met automaat verkrijgbaar zijn. In andere modellen moet je tot aan het einde van dit decennium nog kunnen schakelen, als je dat zou willen.
Het is geen vreemde stap van Volkswagen. Op de Duitse thuismarkt is nog maar 32 procent van de in totaal 5.838 modelvariaties die de verschillende merken er aanbieden alleen verkrijgbaar met handbak.
Ook de verkoopcijfers wijzen uit dat het geen gekke gedachte is om te stoppen met handgeschakelde versnellingsbakken. Tien jaar geleden hadden auto's met een automatische transmissie, continu variabele transmissie (CVT) en semi-automaat in Nederland een aandeel van 19 procent totale verkoop. Vorig jaar was dat 58 procent en ook dit jaar staat het percentage alweer op 57 procent, zo blijkt uit cijfers van BOVAG en RAI Vereniging.
Er zijn een aantal duidelijke reden waarom de automaat de handgeschakelde versnellingsbak overvleugeld heeft. Dat is allereerst omdat de techniek sterk verbeterd is. Daardoor zorgen automaten allang niet meer voor extra gewicht, een hoger brandstofverbruik of een loom rijgedrag.
"De moderne automaat is zo verfijnd dat ze vaak zelfs zuinige zijn dan een handgeschakelde bak. Los van het feit dat ze een stuk comfortabeler rijden", zegt de woordvoerder van RAI Vereniging.
Meer weten over transmissie techniek? Klik hier voor uitlegvideo's van AutoWeek.
De tweede reden is de verkeersdrukte van de afgelopen jaren. Als je vrijwel dagelijks in de file staat, is niets zo fijn als een automaat. Dan hoef je niet steeds in de weer met het koppelingspedaal en de versnellingsbak. Filerijden zorgt bovendien voor een aanslag op de koppeling, omdat er vaak opgetrokken moet worden. Een versleten koppeling is een kostbaar onderdeel om te vervangen.
Daarnaast werken veel rijhulpsystemen beter of zelf alleen maar in combinatie met een automaat. Denk aan adaptieve cruisecontrol, waarmee je automatisch een bepaalde afstand tot de voorganger houdt of diezelfde cruisecontrol in combinatie met fileassistent. Met dat systeem komt de auto automatisch tot stilstand en trek hij ook weer uit zichzelf op zodra de voorganger in de file in beweging komt.
Vanaf mei volgens jaar moeten nieuwe auto's in Europa verplicht voorzien zijn van een heel pakket aan rijhulp- en veiligheidssystemen, de zogeheten Advanced Driver Assistance Systems (ADAS). Daaronder ook de adaptieve cruisecontrol, waardoor het uitfaseren van de handgeschakelde versnellingsbak mogelijk in een stroomversnelling komt.
De derde reden voor de opkomst van de automaat is het gegeven dat steeds meer auto's (deels) elektrisch zijn. In hybride auto's, modellen met plug-inhybrideaandrijflijn of volledig elektrische auto's hoef je simpelweg niet meer te schakelen. En laat de verkoop van dergelijke modellen nou net in de lift zitten de afgelopen jaren.
De opkomst van de automaat heeft een aantal interessante gevolgen. Zo verwachten rijschoolhouders dat ze op termijn vaker een auto met automaat of elektrische auto zullen moeten inzetten, zo bleek eind vorig jaar uit een rondgang door vakblad RijschoolPro.
Daarnaast gaan er stemmen om het rijexamen zo aan te passen dat je straks geen automaatcode 78 meer op je rijbewijs krijgt. Die code betekent nu nog dat je alleen in auto's zonder koppelingspedaal mag rijden. In Duitsland is de kogel al door de kerk. Daar krijg je geen beperkende code meer op je rijbewijs. Dan moet je als onderdeel van je rijlessen overigens wel een module voor schakelen hebben afgerond.