VERENIGDE STATEN- Welkom bij je dagelijkse update in aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 3 november. Met veertien dagen te gaan, kijken we hoe president Donald Trump een frontale aanval opent op de 'Amerikaanse Jaap van Dissel' en de Democraten een juridische overwinning boeken in 'battleground state' Pennsylvania.
Trump heeft een van zijn eigen officials stevig op de korrel: immunoloog Anthony Fauci, corona-adviseur van het Witte Huis. "Mensen zeggen: 'Het zal wel. Laat ons gewoon met rust.' Ze zijn er moe van. Mensen zijn het beu om naar Fauci en die andere idioten te luisteren, maar ik kan hem niet ontslaan", klaagde de president maandagochtend tijdens een telefonische vergadering met zijn campagneteam. Hij noemde de immunoloog een "ramp".
De directe aanleiding voor de toorn van de president: een interview met de immunoloog in het actualiteitenprogramma 60 Minutes, dat zondag werd uitgezonden. Fauci weersprak daarin Trumps bewering dat het einde van de pandemie in zicht is. Ook zei de immunoloog dat de coronabesmetting van de president hem niet verbaasde, omdat hij eerder had geconstateerd dat het Witte Huis zich niet aan de juiste voorzorgsmaatregelen hield.
Journalisten vroegen Trump later op maandag naar zijn kritiek op de immunoloog. "Fauci is een heel fijne vent. Hij krijgt veel tijd op de televisie. Ja, hij is vaak op tv. Hij vindt dat leuk en wij laten hem z'n gang gaan", zei de president. "Soms zegt hij dingen die een beetje raar en een beetje verkeerd zijn, maar ik wil hem geen pijn doen. Hij is hier al 350 jaar, ik wil hem geen pijn doen."
"Meneer de president, u hebt gelijk over één ding: het Amerikaanse volk is moe", liet Trumps tegenstander Joe Biden weten in een verklaring. "Het volk is moe van uw leugens over het virus. Het is er moe van te zien hoe meer Amerikanen sterven en meer mensen hun baan verliezen, omdat u weigert deze pandemie serieus te nemen."
Trump en Fauci komen al sinds het begin van de coronacrisis regelmatig met elkaar in botsing. Recent bereikten de verhoudingen een dieptepunt, nadat de immunoloog zich sceptisch had getoond over de beloftes van de president dat er voor het einde van het jaar een vaccin zal zijn en elke Amerikaan op korte termijn kan gebruikmaken van experimentele behandelingen.
Het lijkt erop dat Trump nog niet klaar is met zijn frontale aanval op de arts. In een interview met Fox and Friends zei hij eerder vandaag dat Fauci "geen teamspeler" is.
Of hij met deze strategie veel gematigde kiezers voor zich zal winnen, is maar de vraag. Uit peilingen bleek in de afgelopen maanden steevast dat zo'n twee derde van de Amerikanen de 79-jarige Fauci beschouwt als een betrouwbare bron van informatie over het coronavirus. Voor de president was het aandeel ongeveer een kwart. Onder Republikeinen wordt Fauci wel rap minder populair, maar die stemmen toch al op Trump.
Dr. Anthony Fauci, directeur van het National Institute of Allergy and Infectious Diseases. (Foto: ANP)
De Democraten behaalden maandag een overwinning in het hooggerechtshof. Dat boog zich over de vraag of poststemmen die tot drie dagen na de verkiezingsdag binnenkomen in de cruciale swingstaat Pennsylvania nog mogen worden geteld. De hoogste rechtbank van de staat besloot eerder dat de pandemie en vertragingen bij de posterijen zo'n grace period billijken. Die geldt ook voor stembiljetten zonder poststempel, mits er geen andere bewijzen zijn dat die voor 3 november zijn verzonden.
De Republikeinen vroegen de hoogste rechtbank van het land die uitspraak op te schorten. Daarvoor waren de stemmen van vijf van de acht opperrechters nodig, maar het werd 4-4. De conservatieve rechtbankvoorzitter John Roberts schaarde zich bij zijn drie progressieve collega's. De overwegingen van de rechters werden niet bekendgemaakt.
Eind vorige week maakte de overheid in Pennsylvania bekend dat al bijna 1,8 miljoen Democraten een stembiljet hebben aangevraagd voor vervroegd stemmen of stemmen per post, tegenover zo'n 670.000 Republikeinen. De verruiming van de deadline zal dus waarschijnlijk vooral in het voordeel van de Democratische Partij zijn.
Naar verwachting zal de verkiezingsuitslag door deze juridische ontwikkeling nog langer op zich laten wachten. Van Pennsylvania werd al verwacht dat die als een van de laatste staten klaar zal zijn met tellen. Vroege stemmen mogen er pas op de verkiezingsdag worden geteld. Het congres van de staat, waarvan beide kamers in Republikeinse handen zijn, liet weten daar geen verandering in te willen brengen.
De uitkomst in het hooggerechtshof laat zien dat de inkomende nieuwe opperrechter, de conservatieve Amy Coney Barrett, mogelijk een doorslaggevende rol zal spelen in toekomstige geschillen rond de verkiezingen. Naar verwachting kan zij zich al eind deze maand in een zwart gewaad hullen.
Het eerste debat tussen de presidentskandidaten op 29 september was een chaotisch en vijandig spektakel. (Foto: ANP)