Eén snotterende collega kan een voorbode zijn van een griepgolf op de werkvloer. Wat zorgt ervoor dat dit gebeurt, en hoe voorkom je dat mensen bij bosjes geveld worden door hetzelfde virus?
Sinds 12 februari is er officieel een nationale griepgolf aan de gang. Gezondheidsinstituut Nivel houdt sinds 1970 bij hoeveel mensen zich bij de huisarts melden met griepverschijnselen. Zodra meer dan 51 op de 100.000 mensen griep hebben, is er officieel sprake van een epidemie.
Zie ook: Iedereen ziek op werk? Dat kan: er is een griepepidemie
Niet alleen voor collega's, maar ook voor de werkgever die mensen bij ziekte moet doorbetalen, is het voorkomen van verdere besmetting een goed idee. Dat klinkt simpel, maar is het niet, stelt viroloog Ron Fouchier van het Erasmus MC.
"Absoluut voorkomen is lastig", zegt hij. "Je kunt kerngezond zijn, maar dan nog ben je niet immuun. Je bent er dan hooguit sneller weer van af." Ook meer fruit eten of veel bewegen zullen je dus niet behoeden voor een virus.
Mensen halen griep en verkoudheid nog wel eens door elkaar, maar er zijn onder meer in de overdraagbaarheid verschillen. "De meeste verkoudheidsvirussen worden vooral door direct contact overgedragen, zoals een handdruk van iemand die ziek is of een besmette deurklink", legt Fouchier uit.
“Je kunt kerngezond zijn, maar dan nog ben je niet immuun”Ron Fouchier, viroloog Erasmus MC
Vervolgens raken mensen met hun handen hun gezicht aan, en komt het virus in de slijmvliezen terecht. "Een gemiddeld persoon raakt zijn of haar gezicht tot wel duizend keer per dag aan, dus is handen wassen een goede preventiemethode."
Griepvirussen zijn nog besmettelijker. "Die zijn ook overdraagbaar door de lucht. Als iemand die ziek is hoest of praat, kan het virus je nog steeds bereiken als je een paar meter van de patiënt af zit."
Griep of verkoudheid was volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in 2017 met 42,4 procent de meest genoemde reden voor ziekteverzuim onder werknemers. Gemiddeld meldden ze zich daarbij zo'n drie dagen ziek: een kostbare aangelegenheid dus.
Een waterdichte preventiemethode is er helaas niet, maar de kans op een griepje of verkoudheid verkleinen kan wel. "Let op goede hygiëne en probeer afstand te nemen als jij ziek bent of iemand anders dat is."
"Een virus dat uitsluitend door handen schudden en ander direct contact wordt verspreid, kun je hiermee voor bijna honderd procent voorkomen. Dus dan heeft het nog meer zin om vaak je handen te wassen."
“Was je handen, of hoest in je elleboogholte”Ron Fouchier, viroloog Erasmus MC
Vooral mensen die zelf ziek zijn, moeten volgens Fouchier goed op hun hygiëne letten zodat virussen zich niet verder verspreiden. "Houd als je snotterig bent je handen voor je mond bij het hoesten, en was ze vervolgens. Anders zitten je handen vol met rommel, en raak je vervolgens van alles aan."
"Of kies voor de moderne manier: hoest in je elleboogholte, zodat je je handen schoon houdt."
Ook een griepprik kan uitkomst bieden, hoewel ook die geen volledige garantie biedt. "Voor ouderen is de prik voor zo'n 50 procent effectief, voor gezonde volwassenen 70 tot 80 procent."
De prik wordt voornamelijk voorgeschreven aan ouderen, risicogroepen en mensen in de zorg. "Ik neem hem zelf ook, want ik moet als arts juist tijdens een griepepidemie op mijn benen blijven staan."
Verder bieden sommige werkgevers het vaccin, dat een paar tientjes kost, gratis aan aan hun medewerkers. "De prik is kosteneffectief, want ziekmeldingen zijn duur."
Heb je eenmaal iets onder de leden, dan raadt Fouchier in elk geval niet aan om stug door te werken: "Door thuis te blijven kun je voorkomen dat je je collega's aansteekt."
