In de nieuwe aflevering van het programma Business Legal gaat Dhr. Mr. R.A. Soerdjbalie in op de Notariswet en de verandering die deze wet is ondergaan sinds 2018.
Ingevolge artikel 3: eerste lid: van de: Wet Notarisambt (geldende tekst G.B.1963 no. 39, zoals laatstelijk .gewijzigd bij $.B. 2006.no. 28) is het aantal beroepsnotarissen voor geheel Suriname vastgesteld op ten hoogste twintig. De vaststelling van het maximum aantal van twintig beroepsnotarissen voor geheel (de bovengrens) geschiedde in 1998.
Ingevolge artikel 3 tweede lid wordt bij staatsbesluit het getal van beroepsnotarissen alsmede hun standplaatsen vastgesteld. Bij het staatsbesluit van 17 september 1998, houdende vaststelling van het getal, alsmede van de standplaatsen van beroepsnotarissen (S.B. 1998 no.71), is het getal van beroepsnotarissen voor geheel Suriname vastgesteld op twintig.
Hiermee is het maximum aantal beroepsnotarissen die in die functie door de President benoemd kunnen worden, reeds bereikt. Gelet op het feit dat thans reeds volledige invulling is gegeven aan het maximum aantal beroepsnotarissen, er geen kandidaat-notarissen meer kunnen worden benoemd tot notarissen, dan alleen in geval van overlijden of ontslag van een notaris.
Daarbij is mede vanwege de groei van de bevolking voorgesteld het maximum aantal beroepsnotarissen voor geheel Suriname (bovengrens) vast te stellen op vijftig. Thans zijn er een aantal kandidaat-notarissen die hun stageperiode al hebben doorlopen en die volgens de anciënniteitslijst van dé Vereniging van Notarissen en Kandidaat-Notarissen benoemd kunnen worden tot beroepsnotarissen.
De wijziging van artikel 3 eerste lid betreft niet alleen dé verhoging van het wettelijk maximum aan beroepsnotarissen, maar wordt de vereiste om het maximum eveneens steeds bij staatsbesluit vast te stellen geschrapt. Gebleken is dat zulks onnodig blijkt te zijn. Eveneens is gelet op het feit dat de aanwijzing van de standplaatsen van de notarissen reeds geschiedt in de resolutie waarin zij worden benoemd het bepaalde dat bij staatsbesluit de standplaatsen van de notarissen wordt vastgesteld geschrapt. Wel kan bij staatsbesluit het maximum aantal beroepsnotarissen worden gewijzigd indien de bevolkingsgroei van Suriname daartoe aanleiding geeft.
Thans wordt uitdrukkelijk vermeld dat de verscheidene personen alvorens de akte te tekenen, de inhoud van de akte volledig dienen te begrijpen. De notaris draagt daarvoor de zorg. Daarbij is van belang dat de vertaling naar de verscheidene personen volledig en naar waarheid geschiedt (artikel 24 derde lid). Alhoewel wordt uitgegaan dat de belanghebbenden vanwege de uitleg door de notaris of door de tolkvertalers, alvorens de akte te tekenen, de inhoud daarvan in zijn geheel begrijpen, zijn er in de praktijk toch gevallen die anders uitwijzen. Na ondertekening van de akte blijkt dat de belanghebbenden niet of niet geheel achter de inhoud van de akte staan, omdat zij geheel of gedeeltelijk andere inhoud hadden voorgesteld. Gelet op de mogelijke ernstige rechtsgevolgen voor de belanghebbenden is het van belang dat zij, maar ook de notaris hiertegen worden beschermd. De notaris zou belanghebbenden zodanige zekerheid moeten verschaffen over de begrijpelijkheid van de akte. Tegelijkertijd moet die begrijpelijkheid door hen aan de notaris uitdrukkelijk kenbaar worden gemaakt en uiteindelijk worden vastgelegd. Het kan schriftelijk geschieden, maar ook mondeling met gebruikmaking van de beschikbare technologie, zoals een audio opname.
Gelet op het fundamentele belang hiervan en de voor belanghebbenden mogelijk verbonden ernstige rechtsgevolgen, zal een strijdige handelen tegen deze processuele vereisten voorafgaande aan de ondertekening van de akte, tot nietigheid van akte leiden.