Een compliment geven en krijgen is gezond. Drie deskundigen vertellen waarom we nu meer dan ooit behoefte hebben aan complimenten en waarom we er tegelijkertijd steeds slechter in worden om een compliment te geven dat een gezonde boost geeft.
Hans Poortvliet 'waarderingsexpert' en bedenker van de Nationale Complimentendag, die elk jaar op 1 maart is, hoogleraar sociologie Beate Volker en geluksexpert en sociaal psycholoog Michiel Hobbelt over het belang van complimenten voor je gezondheid.
Een goed gekozen compliment heeft allerlei gezondheidsvoordelen, weet Volker. "Een compliment is een effectieve manier om twee fundamentele behoeften te bereiken: zelfwaardering en verbinding met anderen."
Compliment versterkt geluksgevoel
"Bovendien versterkt een compliment iemands geluksgevoel en zelfbeeld en zorgt een compliment voor de aanmaak van dopamine in de hersenen. Hierdoor krijg je een gelukzalig, positief gevoel. Complimenten zijn kleine cadeautjes voor je psychische gezondheid", vertelt Volker.
En dat niet alleen: uit Japans onderzoek blijkt dat een compliment ook prestaties op het werk en sociale interactie verbetert.
Ook de gever kan van deze gezondheidsvoordelen profiteren, mits het compliment goed overkomt. Hobbelt: "De zender kan er zelfs meer vruchten van plukken, omdat die door het geven van een compliment actief zorgt voor een betere relatie. Iets doen voor een ander zorgt er voor dat er meer van het knuffelhormoon oxytocine en het gelukshormoon serotonine vrijkomt."
Een compliment geven kunnen we steeds minder goed
Een compliment geeft een gezonde boost als het oprecht, specifiek en inhoudelijk is, speciaal voor de ander is gemaakt en overeenkomt met de waarden van de ontvanger, melden de experts.
Maar: "Om zo'n compliment te maken, is het noodzakelijk dat je de ander goed kent en dat je aanvoelt wat voor de ander belangrijk is. Dat lukt ons steeds minder goed", meldt Volker.
“We zijn steeds meer met onszelf bezig” - Michiel Hobbelt, Sociaal psycholoog
Dat komt vooral door onze drukke schema's, de prestatiemaatschappij en het perfecte plaatje waar we naar streven, laten de deskundigen weten. Hobbelt: "Hierdoor zijn we steeds meer met onszelf bezig, waardoor we de ander minder goed leren kennen en dus ook minder goed een gezond compliment kunnen geven."
De sociaal psycholoog vervolgt: "Hoewel we in een maatschappij leven waarin het lijkt alsof we meer dan ooit met elkaar communiceren, is er vooral sprake van zenden en snel, online contact. Een digitaal compliment werkt sowieso minder goed en een 'like' kun je zien als een supersnel, niet bevredigend compliment."
'Wat heb je een leuk jasje aan' heeft geen positief gezondheidseffect
Sociale media laten ook zien dat we wél heel erg zoeken naar waardering, melden de experts. Poortvliet: "We gooien van alles naar buiten om maar te laten zien wat onze waarden zijn, in de hoop dat we hier complimenten over krijgen. Maar het enige wat we ontvangen zijn 'likes'. Dat heeft bijna geen positieve uitwerking op onze psychische gezondheid."
“Likes hebben geen positieve uitwerking op onze psychische gezondheid” - Hans Poortvliet, waarderingsexpert en bedenker van de Nationale Complimentendag
Zo'n like is een voorbeeld van een algemeen compliment, net als 'wat heb je een leuk jasje aan' of 'wat heb je mooie tanden', laat Hobbelt weten. "Dit zijn de complimenten die we tegenwoordig het meeste geven, maar die tegelijkertijd geen gezond effect hebben. Je kunt ze namelijk tegen iedereen zeggen; zelfs tegen iemand die je niet mag of tegenkomt op straat."
"Zeg je daarentegen 'ik vind het heel leuk om met jou te praten, want daardoor krijg ik meer inzicht in mezelf' dan laat je zien dat je betrokken bent en de ander echt ziet, legt Hobbelt uit. "Zeker als je een compliment geeft over iets waar diegene trots op is, of waarde aan hecht."
Compliment als vorm van dankbaarheid
Een gezond compliment draait dan ook om de verbinding die je met jezelf en met elkaar aangaat en de waarden die je uitwisselt, vat Hobbelt samen. "Je laat zien wat je belangrijk vindt in elkaar en dat je elkaar accepteert zonder dat diegene iets presteert. Zeker in deze prestatiemaatschappij is dat belangrijk. Op die manier is een compliment een vorm van dankbaarheid."
Hier voldoet een gezond compliment aan
Poortvliet: "Het tegenstrijdige is dat we elkaar steeds minder gezonde complimenten geven, terwijl we ze nu harder nodig hebben dan ooit. We zijn vaker gestrest, het aantal mensen met burn-out groeit en we voelen ons minder gewaardeerd door onze werkgever."
Hij vervolgt: "We snakken als het ware naar complimenten, maar geven en krijgen ze niet voldoende," weet ook Hobbelt. "Het gevolg: we worden psychisch ongezonder. Geven we elkaar vaker een compliment, dan kan het net dat kleine, gezonde verschil maken. "