Beste Lezers,
Welkom in het programma de Kamer van Koophandel en Fabrieken. Vandaag zullen we het hebben over de Arbeidstijdenwet.
Deze wet regelt onder andere de tijd gedurende welke arbeid verricht mag worden in een onderneming door een werknemer.
DEZE WET REGELT VERDER:
1. Arbeidstijden
2. Overwerk
3. Rustdagen en rusttijden
4. Bijzondere vergoedingen
5. Verbod van kinderarbeid
OP WIE IS DE ARBEIDSTIJDENWET VAN TOEPASSING?
Deze is van toepassing op ondernemingen. En met ondernemingen worden gelijkgesteld:
- inrichtingen tot het verplegen van zieken
- inrichtingen of takken van dienst onder beheer van de overheid of enig ander publiekrechtelijk lichaam (KKF), voor zover aldaar werkzaamheden plegen voor te komen als in een onderneming plegen te worden verricht.
- de uitoefening van een vrij beroep zoals advocaten, notarissen, artsen etc.
- verenigingen en stichtingen – vb. de Stichting Staatszieken Fonds, de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven Etc.
- het uitvoeren in eigen beheer van de bouw, de aanleg, de verbouwing, de herstelling of de sloping van gebouwen of bouwwerken.
HOE LANG MAG IN EEN ONDERNEMING ARBEID WORDEN VERRICHT?
De wet zegt dat het verboden is in een onderneming langer arbeid te verrichten of door een werknemer te doen verrichten dan 8 ½ uur per dag of 48 uur per week. Bij staatsbesluit kunnen voor bepaalde soorten van arbeid of arbeid onder bepaalde omstandigheden een kortere arbeidsduur worden voorgeschreven. In afwijking van het verbod, kunnen werknemers die, naar het oordeel van het Hoofd der Arbeidsinspektie, uitsluitend bewakingswerkzaamheden uitvoeren, maximaal 12 uur per dag of 72 uur per week arbeid verrichten. En werknemers die, naar het oordeel van het Hoofd der Arbeidsinspektie, VOORNAMELIJK DOCH NIET UITSLUITEND bewakingswerkzaamheden uitvoeren, mogen in afwijking op het verbod maximaal 10 uren arbeid verrichten per dag of 60 uren per week.
HOELANG MAG ARBEID VERRICHT WORDEN INDIEN DE WERKNEMER IN MEER DAN één ONDERNEMING ARBEID VERRICHT?
De wet zegt dat de werknemer, die in meer dan één onderneming arbeid verricht, in totaal per dag of per week niet langer arbeid mag verrichten dan hem in één der ondernemingen zou zijn toegestaan. Dus algemeen zou aangenomen moeten worden dat men maximaal 8 ½ uur per dag of 48 uur per week zou mogen werken. Indien de werknemer in meer dan 1 beveiligingsbedrijf werkzaam is waarbij de werknemer uitsluitend beveiligingswerkzaamheden uitvoert mag de werknemer maximaal 12 uur per dag of 72 uur per week arbeid verrichten. Als de werknemer niet uitsluitend bewakingswerkzaamheden uitoefent, mag hij maximaal 10 uren per dag of 60 uren per week werken. Een en ander worden naar het oordeel van het Hoofd der arbeidsinspectie vastgesteld.
Indien in een onderneming als regel langer dan 8 ½ uur per dag of 48 uur per week arbeid moet worden verricht, is zulks slechts toegestaan indien de arbeid wordt verricht volgens een door of vanwege het Hoofd der Arbeidsinspektie goedgekeurde werktijdenregeling. Aan die goedkeuring kunnen voorwaarden worden gekoppeld. Deze goedkeuring kan voor de tijd van ten hoogste een jaar na haar dagtekening worden verleend en kan te allen tijde worden ingetrokken bij een met redenen omklede beschikking.
WAT ZEGT DE WET MET BETREKKING TOT OVERWERK?
Volgens de wet is overwerk in een onderneming toegestaan, indien:
1. op bepaalde tijden van het jaar een opeenhoping van werk dreigt te ontstaan of
2. indien bijzondere omstandigheden zich voordoen.
Indien zulks zich voordoet, kan door het hoofd of de bestuurder van de onderneming een vergunning worden aangevraagd bij het Hoofd van arbeidsinspectie. Toestemming kan worden verleend voor het langer mogen ver richten van arbeid van alle werknemers of bepaalde categorieën van werknemers. Door het hoofd van de Arbeidsinspectie kan bij algemene vergunning toegestaan worden dat in zodanige ondernemingen onder daarbij vast te stellen voorwaarden door alle of bepaalde categorieën van werknemers langer dan de in de wet genoemde tijden arbeid mag worden verricht. De algemene vergunning moet worden gepubliceerd in het advertentieblad van de Republiek Suriname.
De totale arbeidsduur per week mag het aantal van 72 uur niet overschrijden en de totale arbeidsuur per kalenderjaar mag 2900 uren niet te boven gaan. Machtiging zonder vergunning arbeid te laten verrichten
De wet geeft de mogelijkheid om machtiging te vragen aan het Hoofd der Arbeidsinspektie om arbeid te laten verrichten in afwijking van de toegestane werktijden. Dit kan het geval zijn indien voor een onderneming waarin spoedeisende gevallen kunnen voorkomen, die het tijdig aanvragen en verkrijgen van een vergunning onmogelijk maken. Daarbij kan op verzoek van het hoofd of de bestuurder van de onderneming door of vanwege het Hoofd van arbeidsinspectie voorwaarden worden vastgesteld en machtiging worden verleend om in afwijking van de bij wet vastgestelde arbeidstijden arbeid te mogen verrichten.
Op zodanige machtiging kan worden verleend voor MAXIMAAL 1 jaar en daarvan mag slechts gebruik worden gemaakt op het aantal dagen zoals vermeld in die machtiging. Alvorens van deze machtiging gebruik kan worden gemaakt, moet daarvan door de bij wet genoemde functionarissen van de onderneming, een schriftelijke gedagtekende en een ondertekende mededeling worden gedaan aan het Hoofd der Arbeidsinspectie, in die vorm door de Minister van Arbeid vast te stellen.
RUSTDAGEN EN RUSTTIJDEN
De wet omschrijft het begrip dag als een periode van 24 opeenvolgende uren en een week als een periode van 7 opeenvolgende dagen. Een werknemer mag op de zondag en op de bij staatsbesluit daarmee gelijk te stellen dagen geen arbeid verrichten.
EEN WERKNEMER MAG GEEN ARBEID VERRICHTEN GEDURENDE:
1. de tijd tussen 7 uur des namiddags en 6 uur des voormiddags;
2. het gedeelte van 1 wekelijkse werkdag voorafgaande aan dan wel volgende op 1 uur des namiddags. Het hoofd of de bestuurder van een onderneming wijst voor de werknemers in die onderneming het gedeelte van een dag, zoals eerder aangegeven, aan en dient daarbij zoveel mogelijk rekening te houden met de wensen van de werknemers hieromtrent. Deze bepalingen zijn niet van toepassing op werknemers die uitsluitend beveilidingswerkzaamheden uitoefenen c.q. werknemers die voornamelijk doch niet uitsluitend beveiligingswerkzaamheden uitoefenen.
SCHAFTTIJD
Met betrekking tot schafttijd schrijft de wet voort dat op elke dag waarop hij meer dan 6 uren arbeid verricht, na ten hoogste 5 uren arbeid, worden afgewisseld door een onafgebroken rusttijd van ten minste een half uur. Hiervan kan ontheffing worden verleend onder daarbij vast te stellen voorwaarden. Het hoofd van arbeid kan voor bepaalde soorten arbeid langere rusttijden voorschrijven.
Rusttijden van minder dan een kwartier worden geacht tijden te zijn, gedurende welke arbeid wordt verricht.
Met betrekking tot hetgeen de wet o.a. voorschrijft inzake:
1. het niet mogen verrichten van arbeid op zondag en
2. op de bij staatsbesluit als zodanig gelijkgestelde dagen en het niet mogen verrichten van arbeid tussen 7 uur des na middags en 6 uur des voormiddags; kan worden afgeweken indien:
- zich in nijverheidsondernemingen (dus bedrijven waarbij grondstoffen worden verwerkt), horeca, bioscoop, garages en andere bij staatsbesluit aan te wijzen ondernemingen bijzondere omstandigheden voordoen, die afwijken van het het het zojuist aanhaalde.
Op verzoek van het hoofd of de bestuurder der onderneming, na overleg met de betrokken vereniging van werknemers, kan door of vanwege het Hoofd der Abreidsinspecktie vergunning worden verleend dat ten aanzien van alle of bepaalde kategorieen van werknemers onder daarbij te stellen voorwaarden, afgeweken kan worden van de bepaling met betrekking tot zondagsrust en het niet mogen verrichten van arbeid tussen 7 uur p.m. en 6 uur a.m.
Er kan een algemene vergunning worden verleend door het Hoofd der Arbeidsinspectie, na overleg met de betrokken vereniging van werkgevers waarbij afgeweken kan worden van de bepalingen met betrekking tot zondagsrust en het niet mogen verrichten van arbeid tussen de tijd van 7.00 p.m. en 06.00 uur a.m. Deze algemene vergunning moet worden gepubliceerd in het Advertentieblad van de Republiek Suriname.
De voorwaarden die aan vergunning zijn verbonden zijn bij wet vastgesteld.
1. Elke zondag waarop arbeid wordt verricht, dient in dezelfde week te worden vervangen door een andere rustdag van ten minste 24 opeenvolgende uren;
2. elke met de zondag gelijkgestelde dag, waarop arbeid wordt verricht dient in dezelfde week te worden vervangen door een andere rustdag van ten minste 24 opeenvolgende uren, tenzij met betrekking tot genoemde rustdag bij collectieve arbeidsovereenkomst van de betrokken onderneming of bij schriftelijke arbeidsovereenkomst van de betrokken onderneming of bij schriftelijke arbeidsovereenkomst is bepaald, dat de met de zondag gelijkgestelde dag waarop arbeid wordt verricht, niet door rustdag vervangen zal worden.
Hoe zit het met overwerkvergoeding?
De werkgever is verplicht de werknemer een vergoeding wegens overwerk te betalen, indien en voorzover hij langer arbeid verricht dan de bij of krachtens deze wet toegestane werktijden.
Hoe zit het met de hoogte van de vergoeding?
• Tenminste anderhalf (150 %) maal het naar tijdsruimte vastgestelde loon van de werknemer, indien: het overwerk wordt verricht buiten de rustdagen zoals aangegeven in de wet, nl. de bepaling m.b.t. rustdagen zoals verwoord in artikel 8 lid 1: “Een werknemer mag op zondag en op de bij staatsbesluit daarmede gelijk te stellen dagen geen arbeid verrichten.” en in artikel 10 lid 2: “Aan de vergunning worden onder meer de navolgende voorwaarden verbonden:
a. elke zondag waarop arbeid wordt verricht, dient in dezelfde week te worden vervangen door een andere rustdag van tenminste 24 opeenvolgende uren;
b. elke met de zondag gelijkgestelde dag, waarop arbeid wordt verricht dient in dezelfde week te worden vervangen door een andere rustdag van ten minste 24 opeenvolgende uren, tenzij met betrekking tot genoemde rustdag bij collectieve arbeidsovereenkomst van de betrokken onderneming of bij schriftelijke arbeidsovereenkomst is bepaald, dat de met de zondag gelijkgestelde dag waarop arbeid wordt verricht, niet door rustdag vervangen zal worden.”
• Tenminste tweemaal (200 %) het naar tijdsruimte vastgestelde loon van de werknemer, indien het overwerk wordt verricht:
- op een zondag of één bij staatsbesluit daarmee gelijkgestelde dagen
- Die rustdag welke ter vervanging dient van de zondag waarop arbeid is verricht. Er moet daarbij rekening te worden gehouden met het feit dat de zondag waarop gewerkt wordt vervangen dient te worden in dezelfde week door een andere rustdag van tenminste 24 opeenvolgende uren, tenzij bij C.A.O. uitdrukkelijk anders is bepaald.
Zolang gewerkt wordt op de zondag of één bij staatsbesluit met een zondag gelijkgestelde dag, is de werkgever verplicht de werknemer ten minste tweemaal het loon te betalen. Indien de werknemer bij schriftelijke arbeidsovereenkomst of bij collectieve arbeidsovereenkomst is overeengekomen, dat met zondagen gelijkgestelde dagen, waarop de werknemer arbeid verricht, deze niet zullen worden vervangen door evenveel andere rustdagen, is de werkgever verplicht aan de werknemer tenminste driemaal (300%) het naar tijdsruimte vastgestelde loon te betalen.
Indien een dag bij staatsbesluit gelijk wordt gesteld met een zondag en deze valt niet op een zondag en er wordt arbeid verricht, dan is de werkgever verplicht de werknemer het loon te betalen.
Voor zover de werknemer arbeid verricht buiten de bedongen arbeidstijd, maar binnen de bij of krachtens de tweede afdeling van de arbeidstijdenwet gestelde grenzen, is de werkgever verplicht voor de meerdere arbeid een vergoeding te betalen van anderhalf (150%) maal het naar tijdsruimte vastgestelde loon, behoudens het bepaalde waarbij tweemaal en driemaal het naar tijdsruimte vastgestelde loon betaald moet worden.
VERBOD OP KINDERARBEID
Onder kinderen wordt volgens deze wet verstaan:
personen die de leeftijd van 14 jaar nog niet hebben bereikt.
personen die de leeftijd van 15 jaar niet hebben bereikt aan boord van vissersvaartuigen in de zin van het “Zeevisserij decreet 1980”
Het is verboden om kinderen arbeid te laten verrichten, al dan niet tegen loon of vergoeding.
• Het is tevens verboden kinderen buiten een onderneming werkzaamheden te laten verrichten, behalve in het gezin waarin het kind wordt opgevoed, in scholen, werkplaatsen, crèches, opvoedingsgestichten e.d. inrichtingen, mits deze werkzaamheden een opvoedend karakter dragen en niet in de eerste plaats gericht zijn op het behalen van geldelijk voordeel;
• in de landbouw, tuinbouw en veehouderij ten behoeve van het gezin waarin het kind wordt gevoerd, voorzover deze werkzaamheden niet geschieden in fabrieken of in werkplaatsen of met toestellen waarvan het vermogen groter is dan twee paardekracht.
UITBETALING VAN HET LOON
De wet verbiedt dat het loon in geld vast gesteld uitbetaald wordt anders dan gedurende de arbeidstijd;
STRAFBEPALINGEN
Bij niet naleving of niet volledige-naleving van bepalingen van deze wet kan men gestraft worden met een hechtenis van ten hoogste drie maanden of een geldboete van ten hoogste SRD 500, -
Bij herhaling zal men gestraft worden men een hechtenis van ten hoogste zes maanden of een hechtenis van SRD 6 maanden of een geldboete van SRD 1000, -
Widjindra Baboelal
Jurist KKF