Geachte Lezers, vandaag zijn we wederom in uw huiskamer met een nieuwe aflevering van Trade Blocks.
Om de vrede en rechtvaardigheid tussen de landen in de wereld te handhaven zijn er verschillende instanties/organiaties opgericht dan wel verdragen/overeenkomsten gesloten. Het belangrijkste doel van deze organen is om de onderhandelingen, het handelsverkeer en overige relaties tussen de verschillende landen van de wereld te regelen. De meest populaire lichamen zijn de Verenigde Naties en de World Trade Organization.
Vandaag gaan we het hebben over de World Trade Organization (WTO)
Hoe het is onstaan en wat zij doet
Ontstaan WTO
Sinds 1947 zijn er handelsbesprekingen (rondes) gaande. De eerste besprekingen waren gericht op het verlagen van de importtarieven, voornamelijk in industriële tarieven. Tijdens de zevende Ronde, meer bekend als de Tokyo-ronde (1973 – 1979), zijn de invoerrechtentarieven aanzienlijk verlaagd, maar introduceerde tegelijkertijd ook een reeks van codes op non-tarifaire belemmeringen (NTB). De WTO was het resultaat van de achtste ronde van de onderhandelingen, die bekend staat als de Uruguay-ronde. Deze besprekingen duurde van 1986-1993. General Agreement on Tariffs and Trade (GATT)
Wat is de GATT?
De uitkomst van de onderhandelingen vanaf 1947 werden vastgelegd in de GATT. De Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Handel (GATT) was een multilaterale overeenkomst ter regulering van de internationale handel. Het werd opgericht in 1948 met het doel de aanzienlijke vermindering van de tarieven en andere handelsbarrières en de afschaffing van de voorkeursbehandeling, op basis van wederkerigheid en wederzijds voordeel.
In die periode was er geen internationale organisatie voor de handel waar landen hun problemen met betrekking tot hun handelsbetrekkingen konden voorleggen. De enige houvast die de landen toen hadden van de GATT overeenkomst. Door de jaren heen is de GATT zich gaan transformeren in een de facto internationale organisatie. Gedacht werd dat de GATT van kracht zou blijven totdat de ITO (International Trade Organization) in werking zou treden. Aangezien de ITO nooit is opgericht, werd de GATT geleidelijk aan de focus voor internationale gouvernementele samenwerking op handelsgebied. De GATT is tijdens de Uruguay-ronde in 1994 vervangen door de World Trade Organization (WTO). De GATT-principes en afspraken werden door de WTO overgenomen.
Wat is de WTO ?
De World Trade Organization (WTO) is dus de opvolger van de Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Handel (GATT) en werd in januari 1995 opgericht, met het doel het houden van toezicht op en de liberalisering van de internationale handel.
De organisatie houdt zich bezig met de regulering van de handel tussen de lidlanden, het biedt een kader voor onderhandelingen en formaliseringen van handelsovereenkomsten. Het is tevens verantwoordelijk voor de handhaving van de handelswetten, overeenkomsten en het oplossen van geschillen. Het houdt zich verder bezig met het toezicht op de handel in diensten en handelsgerelateerde aspecten van de intellectuele eigendomsrechten, als aanvulling op de handel in goederen. Maar de WTO gaat niet alleen over liberalisering van de handel, in sommige gevallen ondersteunen haar regels het behoud van handelsbarrières - bijvoorbeeld om de consument te beschermen, de verspreiding van de ziekte te voorkomen of het milieu te beschermen. De WTO is dus de GATT plus nog veel meer.
Bij de WTO zijn in totaal 164 landen aangesloten en 22 landen hebben de waarnemersstatus. De WTO is de enige internationale organisatie die zich bezighoudt met de wereldwijde regels voor de handel tussen landen en reguleert voor ongeveer 97% van de wereldhandel.
Functie WTO
De belangrijkste functie is om ervoor te zorgen dat het wereldhandel zo vlot, voorspelbaar en zonder belemmeringen verlopen. Dit tracht zij te bereiken door:
• het stimuleren van de liberalisering van de multinationale handel in goederen, diensten en intellectuele eigendom
• het beheren van de handelsovereenkomst
• het dienen als handelsonderhandelings forum
• het beslechten van handelsgeschillen
• het beoordelen van het nationale handelsbeleid
• het assisteren van ontwikkelingslanden in hun handelsbeleid middels technische bijstand en trainingsprogramma’s
• het samenwerken met andere internationale organisaties
De taken van de WTO zijn:
1. het bevorderen van internationale handel,
2. beslechten van handelsconflicten en
3. opheffen van handelsbarrières.
De basisfilosofie van de organisatie is dat internationale handel de beste en snelste manier is om de wereld welvarender te maken en dat daarom elk obstakel voor internationale vrijhandel uit de weg moet worden geruimd.
Hoewel er een paar overeenkomsten tussen de GATT en de WTO, zijn ze duidelijk verschillend van elkaar.
Vergelijking GATT - WTO
GATT WTO
Vorm General Agreement on Tariffs and TradeWorld Trade Organization
Jaar van oprichting 1948 1995
Doel Versterken van de internationale handel. Regelen van de GATT internationale handelspraktijken.
Framework Geen permanente structuur of raamwerk. Heeft een vast structuur met permanent kader.
Scope Handel in goederen. Handel in goederen, diensten en handel gerelateerde aspecten van intellectuele eigendomsrechten.
Geschillen beslechting Heeft een permanente beroepsinstantie om de bevindingen te beoordelen en geschillen bij te leggen. Snelle afhandeling van geschillen binnen een vastgeseld periode.
Image Courtesy: gatt-archive.stanford.edu, economistindia.files.wordpress.com
De belangrijkste verschillen tussen de GATT en de WTO worden door de WTO als volgt beschreven:
1. De GATT had een voorlopig karakter. Omdat de verdragsluitende partijen de Algemene
Overeenkomst nooit hebben geratificeerd, en het bevatte geen bepalingen voor de oprichting van een organisatie.
2. De WTO en haar overeenkomsten zijn permanent. Als een internationale organisatie, heeft de WTO een solide juridische basis, omdat alle leden de WTO-overeenkomsten hebben geratificeerd, en de overeenkomsten beschrijven zelfs hoe de WTO moet functioneren.
3. De WTO heeft "leden." GATT gehad "verdragsluitende partijen", wat benadrukt dat de GATT officieel een juridische tekst was.
4. De GATT handelt over de handel in goederen. De WTO houdt zich ook bezig met de handel in diensten en intellectuele eigendom.
5. De WTO-geschillenregeling is sneller en meer automatisch dan de oude GATT-systeem.
Haar uitspraken kunnen niet worden geblokkeerd.
6. De WTO heeft een “handelsbeleid beoordeling mechanisme” geïntroduceerd om de transparantie van het handelsbeleid en de -praktijken van de leden te vergroten.
De WTO heeft het beschermingsbeleid voor bepaalde gevoelige gebieden (bijvoorbeeld landbouw en textiel) die min of meer getolereerd werd in de oude GATT, ingetrokken, de handel in de landbouw wordt verbeterd/gereguleerd en de grijze gebieden van handelsmaatregelen - zogenaamde vrijwillige uitvoerbeperkingen- worden gefaseerd opgeheven. Van begin af aan werden bij de GATT landbouw, grondstoffen en diensten buiten beschouwing gelaten. Bovendien was er geen rechtbank of iets vergelijkbaars om overtredingen aan te pakken. Het was een multilateraal verdrag, dus werd er alleen actie ondernomen als alle lidstaten dit wilden. De GATT is dan ook nu één van de onderliggende WTO-verdragen. Nieuwe liberaliseringen over diensten, intellectuele eigendomsrechten en investeringen, konden niet worden behandeld binnen de GATT. Daar waren afzonderlijke verdragen voor, zoals de GATS (Algemene Overeenkomst voor Handel in Diensten). Met de oprichting van de WTO werden deze verdragen samengevoegd en kan een lidstaat niet langer het ene verdrag wel, maar het andere verdrag niet ondertekenen. Met ondertekening van het oprichtingsverdrag van de WTO verplichten de lidstaten zich tot alle verdragen en worden sindsdien al deze verdragen als één beschouwd.
Samenvatting Belangrijkste verschillen tussen de GATT en de WTO
1. GATT was ad hoc, de WTO en haar overeenkomsten zijn permanent.
2. GATT had verdragsluitende partijen, de WTO kent leden.
3. GATT-systeem liet toe bestaande nationale wetgeving aan te houden, zelfs bij overtreding
van een GATT-overeenkomst. WTO laat dit niet toe.
4. GATT had een minder krachtige geschillenbeslechting systeem dat ook traag en minder efficiënt was, zijn uitspraak kon gemakkelijk worden geblokkeerd en ging minder ver. Bij het WTO geschillenbeslechtingsorgaan (Dispute Settlement Body) kunnen de lidstaten afdwingen dat nieuwe handelsbelemmeringen ongegrond worden verklaard, waarna zij tegenmaatregelen mogen nemen in de vorm van legitieme handelsbeperkingen ter hoogte van een bepaald bedrag.
Fundamentele principes
De WTO tracht de handel tussen de Lidlanden te reguleren op basis van een aantal principes
Deze zijn:
1. Handel zonder discriminatie: dit principe is vervat in de Most-Favored-Nation treatment (MFN). Dat wil zeggen dat elk WTO Lidland bij het drijven van handel (import/export) aan alle andere Lidlanden dezelfde behandeling dient te geven. Echter zijn er op deze regel uitzonderingen toegestaan, bijvoorbeeld in regionale integratieblokken zoals de CARICOM, waarbij een Lidland aan een ander CARICOM-Lidland een andere (betere) behandeling kan en mag geven dan aan een niet-Lidland van de CARICOM;
2. Nationale behandeling (National Treatment): dit betekent dat binnen het grondgebied van een bepaald Lidland elk goed gelijk behandeld dient te worden. Geïmporteerde goederen zullen op dezelfde manier behandeld moeten worden als de nationaal geproduceerde goederen;
3. Binding: het binden van de invoerrechtentarieven van goederen aan plafondpercentages die middels overeengekomen procedures opeenvolgend worden verminderd;
4. Rechtvaardige concurrentie;
5. Bevorderen van economische hervormingen en ontwikkelingen, met bijzondere aandacht voor minder ontwikkelde landen;
6. Transparant handelsbeleid en
7. Efficiëntere geschillenbeslechting.
Hoe werkt de WTO?
Besluiten worden genomen op basis van consensus. Het hoogste orgaan van besluitvorming binnen de WTO is de Ministeriële Conferentie. Eens in de twee jaar komen de lidstaten bijeen tijdens de Ministeriële Conferenties. Men probeert dan te komen tot gemeenschappelijke regels over nieuwe liberaliseringen van handel, het beslechten van belemmeringen voor handel. De Ministeriële Conferentie is het wetgevende orgaan van de WTO en daarmee is de WTO dus een organisatie die regels voorschrijft en wetten maakt waaraan haar leden zich dienen te houden. Daarnaast is er de Algemene Raad (General Council) die meerdere malen per jaar vergadert (voor dagelijkse werkzaamheden). De Algemene Raad fungeert ook als de "Trade Policy Review Body" (voor de toetsing van het handelsbeleid van Lidlanden) en de "Dispute Settlement Body" (voor de geschillenbeslechting). Dit orgaan delegeert ook verantwoordelijkheden naar de "Council for Trade in Goods" (goederen), de "Council for Trade in Services" (diensten) en de "Council for Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights" (intellectuele eigendomsrechten).
Voordelen van het lidmaatschap van de WTO
De participatie in dit multilaterale handelssysteem biedt ook voordelen aan Lidlanden. Enkele zijn:
1. Het systeem bevordert vrede
2. Geschillen worden op constructieve wijze opgelost
3. Gelijke behandeling: een handelssysteem dat gebaseerd is op regels die gelden voor alleLidlanden;
4. Vrijere handel maakt het levensonderhoud van de mensen goedkoper
5. Het zorgt voor meer keuze van producten en kwaliteiten; de consumenten hebben meer
keuzemogelijkheden wat de kwaliteit van producten betreft (producten dienen te voldoen aan internationaal
gehanteerde standaarden);
6. Handel verhoogt inkomens
7. Handel stimuleert economische groei
8. De basisprincipes maken het economisch leven efficiënter; Regels maken het leven gemakkelijker voor een ieder
9. Overheden afgeschermd van lobbyen; het WTO handelssysteem verschaft inzicht in het handelsbeleid van Lidlanden, waardoor overheden hun handelsbelangen beter kunnen overzien en beschermen;
10. Het systeem bemoedigt "good governance" door overheden te helpen een transparant handelsbeleid te voeren.
Indien u nadere informatie behoeft inzake dit onderwerp, kunt u contact opnemen met de Caricom Awareness Building Unit, gevestigd in het gebouw van de Kamer van Koophandel en Fabrieken aan de Prof. W.J.A. Kernkampweg 37.
Prija Soechitram, LLM.
Directeur